KierkegardHeader

 

 

II.Teil. Die evang.-luth. Rezeption*

1. Geschichtlicher Überblick

2. Kierkegaard als Anreger (Entdecker) der dialektischen Theologie

3. Der christozentrische Charakter der K. Barthschen Dogmatik („Engfürung in Christologie“ von H.U.v. Balthasar)

4. Kierkegaard und der evang.- luth. Glaubensbegriff (Verständnisse und Mißverständnisse)
::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

Κίερκεγκωρ: Ἡ ἀβεβαιότητα-σύγχυση τοῦ Λουθήρου σχετικὰ μὲ τὴν Πίστη.
 
       Πολὺ συχνά, ἔδειξα τὴ σύγχυση ὁλόκληρης τῆς σύγχρονης φιλοσοφίας σχετικὰ μὲ τὴν πίστη. Ἀλλὰ ἀκόμα καὶ στὴν παρουσίαση τοῦ Λουθήρου ὑπάρχει μιὰ θεμελιώδης ἀβεβαιότητα σχετικὰ μὲ τὸ τί καταλαβαίνει ὅσον ἀφορᾶ τὴν πίστη. Ἐὰν ἡ πίστη εἶναι ἡ ἀμεσότητα, μιὰ ζωτικότητα, μιὰ ἔξυπνη καθήλωση σ’ αὐτὴν τὴν ζωή, ἔτσι ὥστε νὰ μὴν χάνεται ἡ ἐλπίδα καὶ ἡ ἐμπιστοσύνη (μὲ τὴν ὁποία ὁ καθένας ἄνθρωπος ἀπὸ τὴν φύση του εἶναι ἐξοπλισμένος, διαφορετικὰ ἀπὸ τὸν ἄλλο) - ἤ εἶναι ἕνας καθορισμός ἀντανάκλασης, ἔτσι ὥστε ἡ ὅλη ἠθικὴ ἰδέα νὰ εἶναι διατεθειμένη νὰ παραιτηθεῖ ἀπὸ τὴν ἐπιθυμία νὰ παρέμβει εἶναι ἀλληλεξαρτώμενη· ἔτσι ἡ πίστη εἶναι: ἡ εξίσου μεγάλη προθυμία νὰ ἐλευθερώσει-νὰ ἀφήσει ἤ νὰ κρατήσει ἤ νὰ εὐχηθεῖ. Αὐτὸ δὲν εἶναι ποτὲ ξεκάθαρο στὸν Λούθηρο. Δὲν έρχεται λοιπόν νὰ ἐκπροσωπήσει ἤ νὰ φωτίσει τὸ τὶ εἶναι ὅλο, γύρω ἀπὸ ποιὸ πρᾶγμα ὅλα περιστρέφονται, ἐκεῖνο, χωρὶς τὸ ὁποῖο καὶ ὁ Χριστιανισμὸς δὲν εἶναι τίποτε περισσότερο ἤ λιγότερο ἀπὸ ἕνα δόγμα κάποιων ἀνθρώπων, ποὺ ἔχουν τώρα τὴν μεγαλοφυΐα, νὰ πιστέψουν - αὐτό, τὸ ὁποῖο εἶναι ὑψίστης σημασίας: πρέπει νὰ πιστέψεις, ἔτσι ὥστε κάθε ἄνθρωπος νὰ μπορεῖ νὰ πιστέψει, εἴτε ἔχει αὐτὴν τὴν μεγαλοφυΐα εἴτε ὄχι - σφυρίζω ἀδιάφορα σ' αὐτοὺς (ἀδιαφορῶ γι’ αὐτούς), δηλαδή δὲν πιστεύω ὅτι εἶναι κάτι ποὺ ὁ κόσμος ἐπίσης θαύμαζα, αὐτὴ ἡ ἐμπιστοσύνη ποὺ κρέμεται στὴ ζωή, ὄχι, πρέπει νὰ πιστέψεις.
       Παράξενα ὅμως εἶναι τὰ παραδείγματα ποὺ εἶναι ἡ ἄμεση πίστη στὴν Καινὴ Διαθήκη (στὰ Εὐαγγέλια). Π.χ. ὁ ἑκατόνταρχος, ἡ αἱμορραγοῦσα γυναίκα [Μάρκ. 5, 25–34]. Ἐδῶ ὁ Λούθηρος εἶναι ἀνεξάντλητος στὸ νὰ ἐπαινεῖ μιὰ τέτοια πίστη. Αλλά αὐτὴ δὲν εἶναι πραγματικὰ πίστη, εἶναι μιὰ ἄμεση παράδοση στὸν Χριστό (σχεδόν ποτὲ ὡς υἱὸ τοῦ Θεοῦ), ὡς ὁ ἄνθρωπος, ποὺ θὰ πρέπει νὰ εἶναι σὲ θέση νὰ βοηθήσει, καὶ αὐτὴ ἡ ἀμεσότητα ἔχει μιὰ σημαντικὴ δύναμη νὰ ἀντέξει. Εἶναι ὅμως πίστη; Δὲν ἔχει κἄν ἀποφασιστεῖ, τελικά, ἄν ὁ Χριστὸς σημαίνει κάτι ἄλλο γιὰ αὐτοὺς ἐκτὸς ἀπὸ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ μπορεῖ νὰ βοηθήσει. Ἐὰν εἶναι ἡ κάθε ἀμεσότητά τους ἡ πίστη, ὁπότε σίγουρα κάθε ἐρωτευμένη νεαρὴ κοπέλα ἔχει πίστη.
       Ἀλλὰ ὁ πάστορας λέει κάθε Κυριακὴ ὅτι σὲ σχέση μὲ τὶς ἐπίγειες ἐπιθυμίες πρέπει κανεὶς νὰ προσθέτει: ἂν τὸ θέλει ὁ Θεός, ἂν εἶναι δυνατόν. Ὅμως πρέπει νὰ το κάνεις διαλεκτικό· νὰ εἶσαι ἕτοιμος νὰ βρεῖς τὸν ἑαυτό σου ἀντίθετο-κόντρα· φρόντισε νὰ ἀκολουθήσεις τὸ κίνημα τῆς παραίτησης. Ὁ Λούθηρος μιλάει γιὰ ὅλα αὐτὰ μὲ ἄλλους τρόπους, ἁπλῶς ὄχι ὅταν ἐξηγεῖ εὐαγγέλια. Ὁ Λούθηρος δὲν εἶναι διαλεκτικός, ἄλλοτε ἔχει μία σκέψη, ἄλλοτε ἄλλη. Ἄν κάποιος τὸ μεταφέρει αὐτὸ σὲ αὐτὰ τὰ εὐαγγέλια, τότε τὸ ἀποτέλεσμα θὰ πρέπει νὰ εἶναι νὰ συνειδητοποιήσει ὅτι εἶναι ἀμφίβολο ἄν ὁ ἑκατόνταρχος καὶ ἡ αἱμορραγοῦσα γυναίκα ἔχουν πίστη, ἄν δὲν πρόκειται μᾶλλον γιὰ μιὰ πάρα πολὺ φιλικὴ καὶ συγκινητικὴ ἀμεσότητα, ποὺ ἐκφράστηκε μὲ μᾶλλον ἀνόητο τρόπο. Ἀλλὰ μετά, ἔρχεται μιὰ νέα δυσκολία, διότι ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς ὑμνεῖ τὴν πίστη τοῦ ἑκατόνταρχου καὶ τῆς αἱμορραγοῦσας γυναίκας. Ὡστόσο, αὐτὴ ἡ δυσκολία εἶναι μόνον ἐμφανής. Διότι ὁ Χριστὸς μποροῦσε νὰ δεῖ στὶς καρδιές τους καὶ ἔτσι νὰ δεῖ ὅτι ἡ πίστη τους ἦταν μετὰ τὴν παραίτηση- ἐγκαρτέρηση. Καὶ ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς ἐκφράζει τὸν διαλεκτικὸ προσδιορισμὸ τῆς πίστεως, λέει ὅτι εἶναι δυνατό. Καὶ ἀπὸ τὸν Χριστὸ πρέπει νὰ μάθουμε.
       Ὅμως ὁ Λούθηρος εἶναι κάπως μπερδεμένος· κάπως διαλεκτικὰ μπερδεμένος. Καὶ σὲ αὐτὸ τὸ σημεῖο, ὅπως ἔχω κάνει, πρέπει, μεταξὺ ἄλλων, νὰ συγκεντρώσω ὅλες μου τὶς δυνάμεις, τὸν διαλεκτικὸ ὁρισμὸ τῆς πίστεως.
(Κίερκεγκωρ, Journale: NB5:10 1848. Ofte nok har jeg paaviist hele den moderne Philosophie〈s〉 Confusion betræffende Troen. Men selv i Luthers Fremstilling er der dog en Grund-Uklarhed over hvad han forstaaer ved Tro…)

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

What is the big differences between Søren Kierkegaard’s and Martin Luther’s theology?

He put the relationship between God and man well but didn't realized how personal it truely is!

Kierkegaard: a critic of Luther

Luther is against the freedom of choice...

Luther fundamentally thought that the Will was broken, and in need of redemption.

Matt Welch Kierkegaard’s favorite NT book was James (which Luther called “an epistle of straw”) and believed that the Christian faith rested almost entirely, not upon merely sola fide, but upon an ethic embodied in “Works of Love.”

[ Grundsätze der Reformation

sola scriptura     „Allein durch die Schrift“    
sola fide            „Allein durch den Glauben“                      

sola gratia         „Allein durch Gnade“         

solus Christus   „Allein Christus“                   ]

 

Yes, Luther didn’t emphasize the acts/actions. It probably wasn’t so important according to him. But solely pure faith in Christ was enough for salvation (grace) for him.

It's interesting because Kierkegaard on the absurd seems at once more "faith"-based and also more "actions"-based than Luther. "Choice" seems like a good and important word to describe Kierkegaard's difference from Luther (and maybe the Protestant reformers generally). Choice for K is more spiritual and physical than it is for any of the reformers. It's, like, not even on the radar.

As he advanced in age, Kierkegaard increasingly regarded Luther as a tragic figure. Luther had dubbed the Epistle of St. James "an epistle of straw" because it declared that "man is justified by works and not by faith alone"( ο άνθρωπος δικαιολογείται από τα έργα και όχι μόνο από την πίστη) (James 2:24)[Καθολικὴ Ἰακώβου 2,24: «…ὅτι ἐξ ἔργων δικαιοῦται ἄνθρωπος καὶ οὐκ ἐκ πίστεως μόνον.».] This did not agree with Luther's notion of justification "by faith alone," so he rejected the entire Epistle as non-canonical. [1] Kierkegaard concludes that Luther made himself "a point of departure superior to the Bible":

"The longer I study Luther, the more clear does it become that Luther also ... confuses what it means to be the patient with what it means to be the doctor; he had the patient's passion for expressing and describing his suffering, and what he feels would be its alleviation. But he had not the doctor's breadth of view. And in order to reform Christianity the first requirement is surely to have a view of the whole of Christianity."

The softening of the Christian message was bound to lead people to re-interpret the commandments:
"Most people really believe that the Christian commandment (e.g. to love one's neighbor as oneself) is intentionally a little too severe, like advancing the clock a half an hour to make sure of not being late in the morning."

Steve Lawrence Kierkegaard knew what the earlier Eastern church Fathers preached on salvation-that we work with (synergia) God's grace to save our souls. Luther saw it as, what many Evangelicals preach today, as a "believe and you're all good" mentality. That's why Kierkegaard said, "The problem with believing the Bible is that you actually have to do what it says," and one of the things Christ said is to "Be perfect, like your Heavenly Father is perfect." Yes, it's through Gods grace, but it's a gift we have work at (like the Parable of the Talents).

Jaroslav Pelikan wrote this interesting book: From Luther to Kierkegaard;: A study in the history of theology

 


Προσθήκη νέου σχολίου


Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση

Συνδεθείτε

Άλμπουμ - Κατηγορίες

Φωτο - Αλμπουμ